Waarom rust nemen soms niet lukt (en wat je dan wél kunt doen)

Gepubliceerd op 14 september 2025 om 22:05

Je had het zó goed gepland:
dit weekend zou je rust nemen.
Geen klusjes. Geen to-dolijsten. Misschien een boek, of gewoon… een beetje staren.

Maar toen zat je daar.
Met een wasmand op schoot.
Een peuter op je hoofd.
En een hoofd vol gedachten die maar niet wilden stoppen.

Rust mislukte. Alwéér.
En dat voelt niet alleen vermoeiend — het kan ook voelen als falen.

Maar dat is het niet.
Echt niet.

Laten we samen kijken waarom rust soms niet lukt.
En wat je dan wél kunt doen. Mild. Realistisch. Zonder lavendelkaarsverplichting.

Waarom rust nemen zo lastig kan zijn

Rust lijkt simpel: even niks doen.
Maar voor veel mensen — zeker met een druk hoofd of gevoelig systeem — voelt rust eerder als topsport.

Herkenbare redenen waarom rust niet lukt:

  • Je lijf is gespannen, maar je hoofd blijft draaien
  • Je denkt dat je rust moet verdienen

  • Je hebt een Pinterest-beeld van hoe rust eruit “hoort” te zien

  • De buitenwereld roept harder dan je innerlijke rustknop

  • Je hebt het nooit écht geleerd

Het ligt niet aan jou.
Het is geen luiheid. Geen zwakte.
Er zijn heel begrijpelijke, onderbouwde redenen waarom rust niet vanzelf gaat. 

Vijf oorzaken van mislukte rust (en herkenning)

1. Je brein weet niet hoe het ‘uit’ moet

Langdurige stress houdt je zenuwstelsel aan.
Zelfs als je gaat zitten, blijft je hoofd draaien.
Rust voelt dan alsof je tegen de stroom in moet zwemmen.

Je lijf is nog in ‘vecht-of-vlucht’-stand. Het weet niet dat je veilig bent.

2. Je voelt dat je rust eerst moet ‘verdienen’

Alsof je pas mag ontspannen als alles van je to-dolijst is afgevinkt.
Maar dat moment komt zelden.
Zeker bij perfectionisme of zorgrollen is rust vaak een beloning, geen basisbehoefte.

3. Je hebt een onhaalbaar beeld van rust

Rust = kaarslicht, stilte, bad met schuim?
Dat beeld zorgt ervoor dat je afhaakt voordat je begint.
Maar rust is óók: thee drinken op een rommelige bank.
Of even staren naar de lucht.

4. Je omgeving trekt continu aan je aandacht

Kinderen, appjes, werk, was…
Je bent voortdurend reactief, waardoor je geen ruimte maakt om te ontprikkelen.
Je brein blijft in de ‘actiestand’, zelfs als je lichaam pauze vraagt.

5. Je hebt het nooit echt geleerd

Als niemand je ooit leerde hoe rust werkt — fysiek, mentaal of emotioneel —
dan voelt nietsdoen onwennig. Misschien zelfs onveilig.

Veel volwassenen moeten opnieuw leren wat rust eigenlijk is.

Als rust niet lukt… wat dan?

Je weet dat je rust nodig hebt.
Je voelt het aan alles.
Maar het lukt niet.
En dan komt óók nog de frustratie.

Laat dat je eerste oefening zijn:
geen oordeel.

 

Begin hier:

Stap 1. Mild erkennen. 

Niet: “Zie je wel, ik kan ook niks.”
Wel: “Hm. Rusten lukte niet vandaag. Morgen weer een kans.”

Stap 2. Zie rust als iets wat je oefent

Geen aan/uit-knop. Maar een spier die je traint.

Onthoud dat: elke poging telt.

stap 3. Herinner jezelf: rust is geen beloning

Je hoeft niks te ‘verdienen’.
Rust is net zo normaal als eten. Of ademen.
Het mág.

Je lichaam weet het vaak eerder dan jij

Soms fluistert je lijf al dat het te veel is.
Maar we luisteren pas als het schreeuwt.

Herkenbare signalen:

  • Je schouders zitten ineens vast

  • Je zucht diep… en schrikt ervan

  • Je voelt een wiebelig gevoel in je buik of borst

  • Je laat dingen vallen, vergeet afspraken
    (Vaak zijn dit signalen van overprikkeling)

 

Mini check-in

Sta even stil bij dit moment. Vraag jezelf zachtjes:

  • Hoe voelt mijn lijf nu?

  • Adem ik rustig of gejaagd?

  • Waar heb ik behoefte aan?

Hoe kun je rust weer voorzichtig oppakken?

Rust hoeft niet perfect te zijn. Begin klein:

  • 5 minuten op de wc met de deur op slot (pure luxe)

  • Uit het raam staren

  • Een kop thee zonder scherm

  • Eén liedje luisteren met je hand op je hart

 

Rust is geen project. Het is thuiskomen bij jezelf.

Kleine stappen, groot verschil

 

  • Plan rust in – niet als “extraatje”, maar als prioriteit

  • Zeg vaker nee – de wereld vergaat niet als de vaat blijft staan

  • Zet visuele reminders – briefje op de koelkast: “Adem. Je mag het zacht doen.”

  • Maak een mini-rustroutine:
    – Elke ochtend 2 minuten ademhalen vóór je je telefoon pakt
    – Elke avond een warm washandje op je voorhoofd

 

Belangrijk om te onthouden

  • Rust is niet altijd stilzitten

  • Weerstand voelen is normaal – je brein denkt dat het ‘nutteloos’ is 

  • Je bent geen machine. Wat gisteren hielp, werkt vandaag misschien niet. En dat is oké.

Tot slot

Als rust je weer niet lukt…
Adem één keer diep in. En onthoud:

Je hoeft niks af te vinken om rust te ‘verdienen’.
Je hoeft niet perfect te zijn om goed voor jezelf te zorgen.
Rust is geen eindstation.

Het is iets wat je steeds opnieuw mag opzoeken.
En als het vandaag niet lukt? Dan morgen. Of straks.
Of gewoon tussen twee boterhammen met pindakaas door.

Elke poging telt.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.